واقعی!

بعد از ماه‌ها رفتم تا ببینمش؛ کادوی ساده‌ای برایش خریدم که بعد از جشن، دست خالی نروم خانۀ عروس. او اما حسابی تدارک دیده بود و قرمه‌سبزیِ خوش‌طعم جا افتاده‌ای بار گذاشت. تمام روز حرف زدیم و توانستم کنارش اشک بریزم و از روزهایی که بر من رفته بود برایش بگویم و او به‌تمامی گوش بود برای شنیدن...

قبل از خداحافظی، از او خواستم به رسم قدیم پیانو بنوازد و با هم بخوانیم. بهانه آورد که سازم کوک نیست و بین سی‌دی‌هایش به دنبال پیانونوازی کسی گشت. به عادت معهود گوشی‌ام را گذاشتم در حال رکورد و هم‌خوانی و بعد خداحافظی...

قفل فرمان را که باز می‌کردم، یادم افتاد گوشی‌ام را جا گذاشته‌ام. سریع رفتم که تحویلش بگیرم، با خنده گفت: یادت رفته بود رکوردر را هم قطع کنی و تمام خداحافظی‌مان هم ضبط شده. آخرش را گوش نکن...

چندروز پیش که داشتم صداهای اضافی را از گوشی پاک می‌کردم بر خوردم به «هم‌خوانی در خانۀ یاسمن». شیطان رفت توی جلدم که بروم آخرش را گوش کنم. او بعد از خداحافظی، کادویم را عجولانه باز کرده بود و قربان‌صدقه‌ام رفته بود و من را «با سلیقۀ من!» خطاب کرده بود. بعد هم یک‌دفعه چشمش افتاد به گوشی من و فریاد ‌زد و فقط گفت: «وای! گوشیشو جا گذاشت! حالا چطوری بهش بگم؟ چطوری برسونم به دستش؟». بعد هم صدای فشردن کلید استاپ.

کلمات ما بعد از خداحافظی چه هستند؟

ما بعد از خداحافظی دربارۀ هم چه می‌گوییم؟ چقدر زبان و دل یکی هستیم و صادقیم؟ چقدر از دیدن هم خوشحال می‌شویم و خودمانیم، نه در لباس تظاهر؟

چقدر رفیقیم و واقعی؟

من یکی از واقعی‌ترین‌های عالم را در کنارم دارم. دوست واقعی شما چه کسی‌ست؟

چه خوب است که کائنات تمام کلماتمان را می‌شنوند...

خوشی های متروک!

یکی از فولدرهای لپ‌تاپ را اختصاص داده‌ام به آهنگ‌های عاشقانۀ سنتی؛ اگرچه دارد آرام‌آرام پر می‌شود و با حوصله. از عصر دارم تلاش می‌کنم که عاشقانه‌های شادِ سنتی را از عاشقانه‌های غمگین سنتی تفکیک کنم، اما نمی‌شود! مثلاً شاعری از روی عشق و شور و اشتیاق شعری سروده، اما آهنگ‌ساز آن را در دستگاه همایون ساخته. تا حدی که عاشقانه‌های شادِ شاعران هم، می‌تواند آدم را به ژرفنای اندوهِ عاشقانه‌های غمگینِ شاعران ببرد. این خود به‌تنهایی ضعف موسیقی سنتی ما نیست؟

زندگی

خواب پلک‌هایم را چنگ می‌زند؛ اما نباید بخوابم. کارهای کنفرانسِ فردا صبح را انجام داده‌ام، غالب مهمان‌های شب شعر هفتۀ آینده را دعوت کرده‌ام، خریدهایم را گذاشته‌ام توی کمد، همه‌چیز روی برنامه است، همه‌چیز مرتب است، حتی حال نسبتاً رو‌به‌راهی دارم. اما یک جای کار می‌لنگد انگار؛ همین زمان را در دست نداشتن برای زندگی. دوباره برگشته‌ام به عصرِ حسرت‌ها! این‌که بعد از این ترم چه کارهایی را می‌خواهم انجام دهم و نکند به دو تئاترِ مورد علاقه‌ام نرسم و نکند برجم از خرجم یا شاید خرجم از برجم بیشتر باشد! آخر هم نفهمیدم کدامیک درست است... خرجِ بیشتر از برج یا برجِ بیشتر از خرج! احتمالا اولی.

گویی در این لحظه‌ها منتظر اتفاقی هستم. نمی‌ترسم. اصلا تا همین لحظه هم هیچ یادم نبود که کرج به اندازۀ سه ریشتر لرزیده و دور نیست روزی که زلزله کمر تهران را دوتا کند! نه ... این چیزها مهم نیست... پپرومیای کوچکم سه تا از پنج برگی که دارد رو به نابودی‌ست. پاییز ریخته به جانش انگار. مدام فکر می‌کنم جایش که سرد نبوده، به موقع آب نوشیده، نور کافی، حتی گفتگوهای دوتاییِ دوستانه با هم داشته‌ایم؛ پس چرا دارد روبرویم جان می‌دهد آرام؟

نه ... نقل این حرف ها نیست... همین بامداد چشمم افتاد به یک نوشتۀ سه خطی! دلم خواست کسی آن را خطاب به من نوشته باشد، اما نه! برای من نبود. نه آن‌که در آن جملات، حرف از چیزهای مرسوم روابط امروزی باشد، که روایتی بود از یک آدم. دلم خواست کسی بخش‌هایی از وجودم را که همانا باطن مرا نشان می‌دهد، همین‌قدر دقیق و واقعی ببیند و بنویسد. می‌پرسم از خودم که بی‌قراری‌ام به‌خاطر یک نوشتۀ ساده است؟ نه! نمی‌تواند همین‌قدر ساده و پیش پا افتاده باشد!

باید بخوابم ... زمان چه قاتل بی‌رحم و دغل‌بازی‌ست. گاهی دلم می‌خواهد تمام زندگی درست مثل این ساعت رومیزی ده دقیقه عقب‌تر بود! این همه پر شتاب نمی‌گذشت و می‌توانستم بیشتر زندگی کنم. مدام حس می‌کنم ساعت رومیزی ده دقیقه بیشتر زندگی را به حفره‌های ریه می‌کشد... افسوس که برای این حرف‌ها وقت مناسبی نیست. باید بخوابم. فردا حتما روز بهتری خواهد بود...

کلاغای خبرچین!

- قبول داری یه وقتا ندونستن بهتر از دونستنه؟

- آره. خیلی‌وقتا این‌جوری بهتره...

- مثلا اون‌وقتا که جایی نبودی و یه نفر از روی درست نشناختنت یه چیزی راجع بهت گفته، الانم خودش یادش رفته‌ها. اما یکی اومده به تو گفته که اون‌جور...

- اوهوم ... آدم دچار بی‌اعتمادی و خشم می‌شه.

- و حتی ترس... من از بعضی آدما می‌ترسم!

- شجاع باش و قوی، تا بوده همین بوده! به این چیزای کوچیک اهمیت نده؛ راه خودتو برو.

- کاش بتونم.

- می‌تونی.

پ.ن: من هم اسیر تلگرام شدم این روزها؛ بیشتر از اینکه به وبلاگ برسم، اونجام. البته با علاقمندی ها و نگاه خودم. اگر دوست داشتید کانال رو دنبال کنید.

آرزو

- شده آرزو کنی، بعد ببینی آرزوی تو برای یکی دیگه برآورده شده؟

- یعنی چی؟

- یعنی یه چیزی رو خواستی، یکی دیگه هم خواسته، بعد به تو ندادنش، ولی به اون دادن.

- ... هوم.

- همه دارن به آرزوهای من می‌رسن، من ولی به آرزوهام نمی‌رسم...

تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل...

امروز صبح، پنجره‌ها را بستم، پرده‌ها را گوش تا گوش کشیدم و فکر کردم که چقدر گوش‌هایم از شنیدن صدای این همه گربه و ماشین و بوق پر است. دلتنگِ «سکوت» بودم و می‌دانستم در این درندشتِ الکی بزرگ، نمی‌توانم پیدایش کنم. نفسم یارای بالا آمدن نداشت ... چرا که خسته بودم؛ واقعاً خسته. راستش، خستگی به تنم مانده! پنداری به قوارۀ من دوخته‌اند این لباس خستگی را. مدام می‌خواهم بشکافمش و چونان پروانه‌ای رها شوم از این پیلۀ خودساخته. اما توان شکافتنش را ندارم. این روزها چطور تمام می‌شوند رفیق؟ این آدم‌ها چطور؟

بی عنوان

از همان دیروز غروب، که با بغضی در گلو رسیدم خانه، دلم گریه‌ای بلندبلند و هق‌هق‌وار می‌خواهد، به‌خاطر دنیایی که سالیانِ سال است در قحطیِ «مرد» به سر می‌برد. به‌خاطر خشونتی که هنوز از مردهای هم‌زبان و هم‌مذهب و هم‌ریشه‌ام در خیابان‌های این شهر می‌بینم و هنوز احساس ناامنی می‌کنم و نمی‌توانم خشمم را در مشت‌هایم بریزم و زیر چشمشان خالی کنم. «چه دنیای بدی‌ست!» این ذکر از دیشب ورد زبانم است و آرامم نمی‌کند. مگر نه‌این‌که تمام مردانی که دور و برمان می‌بینیم پدر و برادرهای خودمان و بستگان‌مان و همشهری‌هامان هستند؟ مگر نه‌این‌که همسران و فرزندانِ همین مردان، روز تولدِ حضرت امیر^(ع) به ایشان می‌بالند و ذوق‌شان را می‌کنند؟ آن مردهای افلاکی و آسمانی که «روز پدر» یا «روز مرد» می‌شوند تصویر پروفایل بسیاری از زنان و دختران این سرزمین کجا هستند که منِ تنهایِ خستۀ بی‌پناه بتوانم با دلِ خوش و خیال راحت در این شهر راه بروم بی که کسی صدایش را برایم بالا ببرد، حقم را بخورد یا کیفم را وقت سوار شدن به تاکسی محکم از دستم بکشد تا پول مفت بگذارم در جیبش و بشود لقمۀ حرام در گلوی بچه‌هاش؟

چقدر دلم پر است ... چقدر دلم از مردانی که صدایشان را بالا می‌برند تا بگویند زورشان از «ریحانه»ای بیشتر است پر است! چقدر دلم از مردانی که ادعای مردانگی دارند و «حریم خصوصی» ناموسِ‌شان را نمی‌فهمند پر است! چقدر در این دنیا «زن» بودن کار سخت و پیچیده‌ای‌ست. خدای من! چقدر بهانه دارم برای گریستن... ما زن‌ها هزار و چهارصد سال است که یتیم شده‌ایم ...

سرزنش نامه

فکر کردم بد نیست وبلاگ‌نویس‌ها را به چالش نوشتن از تجربیات زندگی دعوت کنم...

(در این پست صرفاً از تجربیات تلخ نوشته‌ام. شیرینی‌جات بماند برای بعد!)

 

اگر زمان به عقب بازمی‌گشت و من همین آدمِ امروز بودم، چقدر روزگارم متفاوت بود. اگرچه در آن شرایط هم سختی‌ها به شمایل تازه و شاید سرسخت‌تری وجود داشتند و دامنم را رها نمی‌کردند، اما به قول سعدیِ شیرازی: «مرد هنرمند هنرپیشه را/ عمر دو بایست در این روزگار/ تا به یکی تجربه اندوختن/ با دگری تجربه بردن به کار»...

در جوانیِ اول، استادی داشتم که گهگاه این شعر از سعدی را به خاطرم می‌آورد و می‌گفت: «اگر آدم می‌توانست یک‌بار با خیال راحت و دلِ خوش زندگی کند و باز به دنیا بیاید و با تجربۀ حاصل از زندگی اولش زندگی کند، روز و روزگارش بِه از امروز بود!» اما حیف چنین اتفاقی برای هیچ‌کس نمی‌افتد و این راه، دور برگردان ندارد که بگوییم «روز از نو، روزی از نو.»

این روزها که بر می‌گردم به خودم، دلم می‌خواهد مادرانه بنشینم تمام تجربه‌های گذشته تا امروز را پیش چشم بیاورم و با خود بگویم: «عزیز دل! سال‌های اول و البته تلخ و شیرین جوانی‌ات گذشت، بکوش برای همین چند سالی که از جوانیِ دوم باقی مانده» و باور کنم که بسیاری ویژگی‌ها – علی‌رغم فریاد بَری بودن از آن – به‌واقع در وجودم هست و نمی‌توانم کتمانش کنم. اصلاً همین ندیدنِ بخش‌های منفی از وجود باعث خیلی رفتارها و اشتباهاتِ تا امروز بوده. نمی‌دانم گاهی چه‌مان می‌شود که کاهلیم و از خود غافلیم. حواس از پی هر چیز می‌رود و به خیال این‌که «من خودم را می‌شناسم»، «من چنینم و چنان» و «من این‌جوری نیستم و تمام» از زیر بار خیلی عادات اشتباه در می‌رویم، بی‌که بکوشیم اصلاحش کنیم.

1. آخرین‌بار که ناظم راهنمایی‌ام را دیدم، سه سال پیش بود. با لجبازی کودکانه‌ای می‌گفتم: «من همیشه سعی می‌کنم از تجربۀ دیگران استفاده کنم!» و او اصرار داشت که تو به هیچ‌وجه این‌جوری نیستی! حالا بعد از گذشت سه سال می‌بینم که او راست می‌گفت. گاهی یک لجبازی، یک بلاهتِ ناکارآمد، سه سال زندگی آدم را به بازی می‌گیرد؛ ایده‌آلش این است که بعد از ماه‌ها بفهمی اشتباه می‌کردی. وگرنه، «آن کس که نداند و نداند که نداند/ در جهل مرکب ابدالدهر بماند¹». خب، این نمونۀ خیلی کوچکی‌ست.

2. من گاهی زیاد از حد غر می‌زنم. البته بیشتر سر خودم! اما وقتی صبرم تمام می‌شود، به اولین مأمنی که می‌رسم نگاه نمی‌کنم چه کسی پیش رویم است. هرچه در دلم سنگینی می‌کند را با ناراحتی و غرغر و دل‌خوری می‌ریزم پیش پاش. دو حالت دارد: اول این‌که او واقعاً رفیقِ شفیق و دلسوز و رازدار و مشکل‌گشاست. و دوم این‌که بلد است چطور از آب گل‌آلود ماهی بگیرد! نمونۀ بینابینی هم هست البته: از قدیم گفته‌اند: «حرف خودت را کجا شنیدی؟ گفت: آن‌جا که حرف مردم را!» به قول «فامیل دور» در «کلاه قرمزی» هم: هیچ‌وقت در زندگیتون با یه خر دردِ دل نکنید! بسیار بسیار از این زاویه چشیده‌ام؛ نوش جانم اصلاً!

3. اگر از همان نوجوانی عقل امروز را داشتم، مثل یک اشراف‌زاده عمل می‌کردم! نه به این معنا که جز نوک بینی هیچ‌چیز و هیچ‌کس را نبینم، نه! که می‌کوشیدم دور از دسترس‌تر باشم و دست نیافتنی‌تر. خیلی وقت است که این عملکردِ نوجوانی‌ام را که تا سال‌های آغازین جوانی همراهم بود مایۀ آزار و اشتباه می‌بینم. در رمان «لیدی ال» نوشتۀ «رومن گاری»، آن‌جا که «مسیو دوتولی» می‌کوشد که «آنت» یا همان «لیدی ال» را برای ملاقات با اشخاص طبقۀ بالای اجتماع به شمایل یک اشراف‌زاده در بیاورد، به او می‌گوید: «یادت باشد دخترم... تو سرد و بی‌اعتنایی... دست یافتنی نیستی... همیشه دور از دسترس باقی می‌مانی... الهه‌ای هستی که به‌تنهایی در اولمپ خودت نشسته‌ای... هیچ‌کس نباید پیشت به خود جرأت جسارت بدهد... فقط باید از دور تو را ببیند و به‌احترام ستایشت کند... » و فکر می‌کنم آن مروارید گم شده در هم‌جنس‌های نسل من، همین «مغرور» نبودن در مواجهه با آدم‌هاست. اگر زمان به عقب برمی‌گشت، برای خودم «گارد» ویژه‌تری ترتیب می‌دادم که روح حساس و شکننده‌ام آزردگی امروز را نداشته باشد و البته در برابر بعضی از آدم‌ها این همه مهربان نبودم! این از مصائب نسل ماست که با تکنولوژی بزرگ شدیم؛ که آن مردها و پسرهایی که در دانشگاه و محل کار، اعتماد به نفسِ سلام کردن هم نداشتند، به‌راحتی و با یک کلیک ساده وارد حریم خصوصی ما نشوند و بارها ما را مورد عنایت صمیمیت‌های بی‌مورد و بی‌اخلاقی قرار ندهند. و شاید اگر کمی غرور بیشتری داشتم، نمی‌ترسیدم از اینکه نکند بگویند «چه دخترِ دگم و خشک و عقب‌مانده‌ای‌ست!» واحسرتا که «هرکسی از ظن خود شد یار من/ از درون من نجست اسرار من²».

4. چرا من در سال‌های نوجوانی، برخلاف سال‌های ابتدایی کتاب نمی‌خواندم؟! چه کار می‌کردم به جای کتاب خواندن؟ لابد سرم گرمِ تلویزیون بود و بازی‌های کامپیوتری و بازیگوشی! همیشه بابت این کاهلی خودم را سرزنش کرده‌ام. این علاقمندی شفافم به کتاب و فیلم و تئاتر را چه دیر دانستم! البته که شاید سال دوم دانشگاه بود که تا حدی خودم را شناختم. از همان سال بود که سینه سپر کردم که با دل و جرأتِ هرچه تمام‌تر بروم در دل زندگی و خودم را به آرزوهایم برسانم. این بزرگ‌ترین انگیزه برای این بود که پس از بیست سال از خواب زمستانی بیدار شوم. دور از حقیقت نیست که کتاب خواندن خیلی به آدم اندیشه و قدرت تصمیم‌گیری می‌دهد. اگر کتاب می‌خواندم، شاید با وجود تمام علاقه‌ام به رشتۀ ریاضی، دانش‌آموزِ رشتۀ انسانی می‌شدم و به‌جای این‌که امروز کارشناسی مدیریت بازرگانی داشته باشم، ادبیات فارسی می‌خواندم؛ با همۀ توانم! انقدر هم دیر بزرگ نمی‌شدم ...

5. خیلی دیر یادم افتاد که خدا و طبیعت و کائنات را نمی‌شناسم؛ خیـ...ـلی دیر! دور و بری‌ها هم خیلی آدم‌های سُبحه بر کفی نبودند. فطرتم هم دیر به خاطرم آورد مأمنی برای التیام و آرامش هست؛ مولوی حق گفته واقعا که «هر کسی کاو دور ماند از اصل خویش/ باز جوید روزگار وصل خویش³». البته که حوادث روزگار، کم و بیش من را به این سمت و سو کشید، اما دیر بود برای دانستن. حالا هم دیر است البته. به جایش فقط حسرت است که مانده در دلم برای نمازها و روزه‌های قضا شده و ادا نشده و خمس و زکات‌هایی که هنوز صاف نشده! باز هم خدا را شکر که چرتِ کاهلی‌هام پاره شد! نه این‌که نمازخوان و روزه‌گیر نبوده باشم از قبل، که درک عمیق‌تری نسبت به تکالیف دین داشتم و لنگ نمی‌زدم سالیان سال!

6. اگر زمان به عقب برمی‌گشت، پی دوستی‌های عمیق و محدود می‌گشتم، نه دوستی‌های سطحی و بی‌شمار. نه این‌که بد باشد اجتماعی بودن و برون‌گرایی. اما می گشتم تا فقط رفیقِ اهلِ دل پیدا کنم. آن‌ها که از همه به من شبیه‌تر بوده‌اند. آن‌ها که من را به خاطر خودم می‌خواستند نه برای آن‌که نفعی بهشان می‌رسانم یا هر چی! لابد این‌جوری رنج کمتری هم در زندگی می‌کشیدم و خیال آسوده‌تری داشتم. لابد رازهای غیر قابل ارائه‌ام این همه برایم قابل ارائه نمی‌نمود.

 

کاش می‌شد تجربه‌های تلخ گذشته را لاک گرفت؛ کاش!

 

¹ابن یمین.

^3و2مولوی

طعمِ خوش!

لحظۀ تحویل سال نود و شش، بی‌‌قرار و دل‌شکسته رفته بودم امامزاده صالح‌بن‌موسی‌الکاظم^(ع). بمب سال نو را که زدند، همان‌طوری که با چشمان اشک‌بار زل زده بودم به گنبد فیروزه‌ای، از خانمِ خادمی که کنار دستم ایستاده بود پرسیدم: «چطور می‌شود این‌جا خادم شد؟» گفت: «باید حتما لیسانس داشته باشی»، گفتم: «دارم»، گفت: «بعد از ایام عید، در ساعات اداری برو پیش خانم لک. اگر خادم بخواهند حتماً خبرت می‌کنند، ان‌شاءالله که بخواهند.» خب... طبیعتا در پوست خودم نمی‌گنجیدم. سال‌ها بود که دلم پر می‌کشید خادم حرم امام رئوف^(ع) بشوم اما تحقیق که کردم هیچ‌جوره شرایطم برای خادم شدن جور نبود و راهم نمی‌دادند. حالا کورسوی امیدی پیدا شده بود که بروم خدمت برادر امام رضای مهربان که اگر دل آدم هوای مشهد را کند، رد خور ندارد که به حضرت صالح^(ع) بگوید و او، سفارش آدم را پیش برادرش نکند برای سفر به خراسان.

بعد از عید، در گیرودار مشغله‌های دنیا، کاهلی می‌کردم برای رفتن به حرم. چندروز پیش که دلم از دنیا گرفته بود رفتم زیارت. از خادمان حرم سراغ خانم لک را گرفتم، پرسیدند: «می‌خواهی چه کار؟» گفتم: «می‌پرسم برای خادمی.» آب پاکی را ریختند روی دستم که آستان به همین راحتی‌ها نیرو نمی‌گیرد. بعید می‌دانیم قبول کنند. رفتم دور ضریح گشتم و نگاهش کردم. خوب نگاهش کردم حضرت رفیق را که تا امروز هرچه دل‌خوری و دق دلی و غم و غصه بود در دامنش ریخته بودم. دلم می‌خواست حالا که خواسته‌ام دلم را مشغول جایی کنم که از همهمۀ دنیا و کبودی‌ها خالی‌ست، دستم را بگیرد و بگوید «بیا چند ساعتی مهمان من باش، همین یک جا خودم هوایت را دارم و جایت می‌دهم در این مأمن آبیِ آرام...». همان لحظات دختر جوانی که حاجت‌روا شده بود و روی ضریح را پر از گل میخک کرده بود، پیش آمد و دو شاخه میخک داد بهم. وقتی رفت، با دو شاخه میخک سرخ پله‌های رواق معصومیه را آرام‌آرام بالا رفتم و در اتاق خانم لک را زدم. گفت: «ما به همین سادگی‌ها نیرو نمی‌گیریم.» بغضی شدم. «حالا چون ماه رمضان نزدیک است و آستانه شبانه‌روزی شده چند نفری را ثبت‌نام می‌کنیم تا خدا چه بخواهد.» بغضم شکافت و به خودم که آمدم دیدم ثبت نام شدم...

امروز اولین روزی بود که طعمِ خوش «خادم» شدن را چشیدم. چه بغض‌ها که پیش پایم شکست و اشک شد در چشم منِ هیچ‌کاره. چه التماس دعاهایی که شنیدم و چه لبخندهای مهربانی که بر جانم نشست. کاش خدا توانی دهد که این اتفاقات بی‌نظیر را بنویسم... کاش بتوانم بنویسم...

پ.ن: عکس از خودم :)

خانۀ شمارۀ هشتاد و چهار

از پنجرۀ اتاقِ ایوان‌دارِ خانه‌مان به بیرون که نگاه می‌کنم، یک تصویر هفده-هیجده ساله هست که همیشۀ خدا من را می‌برد به روزهای بچگی. بچه‌تر که بودم بیشترِ تصویر، از آسمان بود و دیوار سنگی ایوان که همان‌جا راست می‌ایستاد جلوی چشم‌هایم. بزرگ‌تر که شدم، سهم آسمان کم شد، اما دیوار سنگی همان اندازه باقی ماند! دیواری با سنگ‌های سفیدِ رگه‌دار ... به مرور تصویر دیگری رویید، که از آن به بعد هیچ‌وقتِ هیچ‌وقتِ هیچ‌وقت برایم تغییر نکرد. از پشت پنجره، درست روبه‌روی خانۀ ما، دو چنار بلندبالا پیداست و دو کاج سبز. به علاوۀ باغچۀ کوچکی که برگ‌های چنار، توی دلش ریخته‌اند. پشت چنارها، پشت کاج‌ها و پشت دیواری که مرز یک حیاط بزرگ است با یک پیاده‌روی بزرگ، یک خانۀ جنوبی قد کشیده که خیلی هم بلند نیست. نشسته روی زمین و زل زده به آپارتمان پنج طبقۀ ما.

سال‌ها بدون آن‌که بدانم چرا، این تصویر شده بود بهانۀ آرامش من. شب‌ها، پیش از آن‌که همه بخوابند بدون آن‌که چراغ را روشن کنم، صاف می‌ایستادم پشت پنجرۀ اتاق ایوان‌دار و از آن‌جا خیره می‌شدم به آن تصویر سیاه و سفید. من بودم و پنجره‌ای که از پشت چنارها و کاج‌ها یک خانۀ خسته را قاب گرفته بود که حتماً آدم‌های خوشحال و بدحال، هر دو را با هم، داشت. آن خانه شد جزئی از زندگی من. جزئی از تعلقات من. وابسته‌اش شدم. برایم بزرگ و بزرگ‌تر شد. برداشتی که من از سنگ‌هایش می‌کردم هرروز با روز بعد تفاوت داشت؛ از پنجرۀ مستطیلی طبقۀ پایینش، از درب سفید طرح‌دارش، از کهنگی‌اش، جای پای باران روی تن سفیدش، از پشت بامی که آشیانۀ پرنده‌هایش از دور هم به‌خوبی پیدا بود و همه و همۀ تصاویری که در چشم من می‌نشست و من را بیشتر و بیشتر شیفته‌اش می‌کرد.

آن شب من بودم و خانۀ شمارۀ هشتاد و چهار! یک لحظه، برای اولین‌بار و بهترین‌بار، حس کردم چقدر شبیه همیم. اندازۀ هم بد دیده بودیم هر دو! اگر او از کاغذهای تبلیغاتی که روی درش می‌چسباندند خسته می‌شد، من هم از آدم‌های تبلیغاتی زندگی‌ام خسته می‌شدم. آدم‌هایی که خوبی‌هاشان را تبلیغ می‌کردند و ظاهراً آدم خوبۀ قصه‌های قشنگ بودند، اما متظاهر بودند و دورو یا نه آن‌قدر خوب که نشان می‌دادند ... اگر او از باران‌هایی که به‌جای پاک کردن و نشاط بخشیدن به چهره‌اش، آلودگی روی سرش می‌ریختند خسته می‌شد، من هم از تمام آدم‌هایی که می‌توانستند زندگی‌ام را زیباتر کنند، اما آلوده کردند و گرد ناپاکی و نارفیقی و خیانت و دروغ رویش پاشیدند خسته می‌شدم.

آن شب فکر کردم به تمام روزهایی که گذشت. به تمام باران‌هایی که روی خانه شمارۀ هشتاد و چهار بارید و گند زد به زندگی‌اش، به تمام کاغذهای تبلیغاتی، به تمام ماشین‌هایی که روی پلی که برای او بود پارک می‌کردند، تجاوز می‌کردند به حریمش، بدون آن‌که او بخواهد، به تمام برف‌هایی که مثل تهمت‌ها و کنایه‌ها و حرف‌های مفت آدم‌ها، تنش را سرد می‌کردند و روحش را می‌میراندند. فکر کردم به همۀ آدم‌های خوشحال و بدحالش که مثل شادی و غم‌های من توی دلش جا خوش کرده بودند و گاهی دل‌شادش می‌کردند و گاهی دل‌خون! آن خانه، اگرچه زیاد بد دیده بود و درد کشیده بود مثل من، اگرچه زیادی غصه‌اش می‌شد در لحظه‌های شکست، اما هنوز روی پایش ایستاده بود. آوار نشده بود روی غم و شادی‌هایش. هنوز نریخته بود. هنوز مأمنی بود برای پرنده‌های بالاسرش. درست مثل من ... که فرو نریختم و محکم ایستادم روی پای خودم. با تمام تلخی و رنجش‌ها و شکست‌ها و غم دیدن‌ها! درست مثل من که روی پای خودم ایستادم. تلخی‌ها و رنجش‌ها و شکست‌ها و غم دیدن‌ها وسیله‌ای شد تا در ازای تمام سوختن‌ها، ساخته شوم! مرا از نو زایید. به من فهماند که باید مثل آن خانه محکم و سخت و مقاوم بود؛ به اشاره‌ای بغض ها را نشکست، غصه‌ها را جار نزد. زندگی را همان‌طوری که هست دوست داشت. زندگی را دوست داشت با تمام فراز و نشیب‌هایش. به کم بودن شادی‌ها دل‌خوش بود و به همین سادگی تسلیم غم‌های گذرا نشد. از آدم‌ها توقع نداشت و همه را همان‌طوری که هستند پذیرفت.

آن شب درست پشت پنجرۀ اتاقِ ایوان‌دار بود که آسمان شب برای نخستین‌بار درخشید. شهاب باران شد شهر زندگی من. باران امید بارید. شهر پر شد از تمام خاطره‌های خوش. از تمام باورهای درست و ایمانی که از رنگین‌کمانی‌ترین آسمان خدا توی قلبم سرازیر شده بود. از تمام تجربه‌هایی که نتیجۀ خاطره‌های بد بودند. آن شب من تمام سختی‌ها و بدی‌ها و تلخی‌های گذشته را به فال نیک گرفتم. و از آن شب به بعد، از پشت چنارها و کاج‌ها و دیوارها، آشیانۀ کبوترها زیباترین تصویری‌ست که می‌بینم ...

 

پ.ن: من این یادداشت را در بیست سالگی نوشتم. برای خودِ پریشانِ این روزهایم، هفته‌ای هفت بار خواندن این یادداشت را تجویز می‌کنم. امید که پند گیرم...